กาฬสินธุ์ Kickoff รถรงค์กำจัดพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี ผงะตรวจ 3 วันพบติดเชื้อพยาธิใบไม้ในตับ 307 ราย มะเร็งท่อน้ำดี 32 ราย
กาฬสินธุ์ องค์การบริหารส่วนจังหวัดกาฬสินธุ์ ร่วมกับ คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น สำนักงานสาธารณสุขจังหวัดกาฬสินธุ์ เทศบาลตำบลภูดิน และภาคีเครือข่าย จัดโครงการมหกรรมรณรงค์กำจัดโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี ขึ้นในระหว่างวันที่ 25 – 27 มิ.ย. 2568 ณ สำนักงานเทศบาลตำบลภูดิน และ โรงพยาบาลส่งเสริมสุขภาพบ้านเหล่าหลวง อำเภอเมือง จังหวัดกาฬสินธุ์ เพื่อตรวจกลุ่มเสี่ยงประชาชนที่อาศัยอยู่ในพื้นที่เขื่อนลำปาว ซึ่งแหล่งที่อยู่อาศัยของสัตว์น้ำและเลี้ยงปลาจำนวนมาก
วันที่ 27 มิ.ย. 2568 ที่สำนักงานเทศบาลตำบลภูดิน อ.เมือง จ.กาฬสินธุ์ นายประยงค์ โมคภา รองนายกองค์การบริหารส่วนจังหวัดกาฬสินธุ์ เป็นประธานเปิดโครงการมหกรรมรณรงค์กำจัดโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี พร้อมด้วย นายแพทย์ทวีรัชต์ ศรีกุลวงศ์ นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดกาฬสินธุ์, รศ.ดร.วัชรินทร์ ลอยลม ผู้อำนวยการสถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี มหาวิทยาลัยขอนแก่น, นายศราวุธ สำราญมล นายกเทศมนตรีตำบลภูดิน, ศ.ดร.ไพบูลย์ สิทธิถาวร ที่ปรึกษาสถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี, ผอ.รพ.สต.ในพื้นที่อำเภอเมืองกาฬสินธุ์ , ประธานอสม.ตำบลภูดิน , ผู้นำชุมชน, คณาจารย์ และ แขกผู้มีเกียรติร่วมพิธีเปิดอย่างพร้อมเพรียง โดยมีการแสดงศิลปะพื้นบ้านให้ผู้เข้าร่วมพิธีเปิดได้ชมอย่างสวยงามอีกด้วย
นายศราวุธ สำราญมล นายกเทศมนตรีตำบลภูดิน กล่าวว่า กิจกรรมนี้เกิดขึ้นจากความตระหนักและต้องการแก้ไขปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี ในพื้นที่ตำบภูดิน อำเภอเมือง จังหวัดกาฬสินธุ์ ที่เล็งเห็นปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี ซึ่งถือว่าเป็นปัญหาสุขภาพที่สำคัญอีกประการหนึ่งของ จังหวัดกาฬสินธุ์
เขตสุขภาพที่ 7 เป็นพื้นที่หนึ่งที่พบความชุกของโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี ซึ่งปัจจุบันปัญหาสุขภาพนี้พบผู้เสียชีวิตปีละกว่า 23,000 คน (ข้อมูลจากฐาน สปสช. ปี 2566) ส่วนใหญ่จะเป็นวัยทำงานทำให้ประเทศชาติสูญเสียทรัพยากรในการขับเคลื่อนเศรษฐกิจไปเป็นจำนวนมาก สำนักงานเทศบาลตำบลภูดิน และ รพ.สต.บ้านเหล่าหลวง จึงได้ร่วมกับภาคีเครือข่ายบริการตรวจคัดกรองเชิงรุกให้กับประชาชนในพื้นที่
กิจกรรมครั้งนี้ ได้จัดให้มีการสำรวจลงทะเบียนกลุ่มเสี่ยงซึ่งมีผู้สนใจกว่า 4,000 คน และมีผู้สนใจรับบริการตรวจปัสสาวะหาพยาธิใบไม้ตับ และ รับบริการตรวจอัลตร้าซาวด์โรคมะเร็งท่อน้ำดี จำนวน 1,500 คน ซึ่งเป็นประชากรกลุ่มเสี่ยงในพื้นที่ ตำบลภูดิน อำเภอเมือง จังหวัดกาฬสินธุ์
การจัดงานครั้งนี้ได้รับความอนุเคราะห์แพทย์ พยาบาล ผู้เชี่ยวชาญ บุคลากรด้านสาธารณสุขและเจ้าหน้าที่ผู้ปฏิบัติงานจากศูนย์ความเป็นเลิศทางการแพทย์มะเร็งท่อน้ำดี คณะแพทยศาสตร์ มหาวิทยาลัยขอนแก่น สาธารณสุขจังหวัดกาฬสินธุ์ รพ.สต.ในเขตอำเภอเมืองกาฬสินธุ์ทุกแห่ง เทศบาลตำบลภูดิน ภาคีเครือข่ายภาคประชาชน จิตอาสามูลนิธิมะเร็งท่อน้ำดี รวมทั้งนวัตกรรมเครื่องมือในการตรวจคัดกรองจาก สถาบันวิจัยมะเร็งท่อน้ำดี มหาวิทยาลัยขอนแก่น
ด้านนายแพทย์ทวีรัชต์ ศรีกุลวงศ์ นายแพทย์สาธารณสุขจังหวัดกาฬสินธุ์ กล่าวว่า จังหวัดกาฬสินธุ์ เป็นจังหวัดใหญ่ที่มีประชากรมากถึง 1 ล้านคน ในจำนวนนี้ เป็นประชากรที่มีอายุ 15 ปีขึ้นไป กว่า 8 แสนคน ซึ่งมีโอกาสติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ จากการที่มีพฤติกรรมการบริโภคปลาดิบอาทิ ปลาส้ม, ปลาร้า อันเป็นวิถีชีวิตของชาวอีสาน และการติดเชื้อดังกล่าว สถาบันIARC (International Agency for Research on Cancer) ได้จัดพยาธิใบไม้ตับให้เป็นสารก่อมะเร็ง class 1 ซึ่งหมายความว่า พยาธิใบไม้ตับ ได้รับการพิสูจน์ทางวิทยาศาสตร์แน่นอนว่าสามารถเป็นเชื้อปรสิตที่ก่อมะเร็งได้ในมนุษย์ องค์การอนามัยโลก(WHO) จึงถือพยาธิใบไม้ตับเป็นปัจจัยสำคัญของการก่อโรคมะเร็งท่อน้ำดี ในประเทศไทยมีผู้เสียชีวิตด้วยโรคนี้ปีละกว่า 23,000 คน (ข้อมูลจากฐาน สปสช. ปี 2566) ดังนั้น โรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี จึงเป็นปัญหาทางสาธารสุขสำคัญของจังหวัดกาฬสินธุ์และของประเทศ
จากปัญหาดังกล่าวภาครัฐได้ประกาศให้เป็นแผนขับยุทธศาสตร์ทศวรรษกำจัดปัญหาโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี ปี 2559 – 2568 และถึงแม้จะดำเนินการผ่านร่วมทศวรรษเรายังพบอุบัติการณ์การติดพยาธิใบไม้ตับเฉลี่ยกว่าร้อยละ 30 (ตรวจด้วยเทคนิคELISA และ OV ATK) และในจังหวัดกาฬสินธุ์ยังพบสูงกว่าร้อยละ 46 ในบางพื้นที่ ดังนั้นจึงเป็นภารกิจหลักที่เราทุกคนจะต้องร่วมกับขับเคลื่อนต่อเพื่อกำจัดปัญหาสุขภาพนี้ให้หมดไป และการจะทำงานไปข้างหน้าจะอาศัยเพียงฝ่ายสาธารณสุขเพียงอย่างเดียวคงเป็นไปไม่ได้ การสร้างความยั่งยืนในพื้นที่ต้องอาศัยภาคีเครือข่ายที่ช่วยกันอย่างในวันนี้จึงจะสำเร็จ
สรุปข้อมูลของการจัดมหกรรมรณรงค์กำจัดโรคพยาธิใบไม้ตับฯ ระหว่างวันที่ 25 – 27 มิ.ย. 2568 ผลตรวจปัสสาวะรวม 1,249 คน พบติดเชื้อพยาธิใบไม้ตับ 307 คน (24.58%) และผลตรวจอัลตราซาวด์รวม 929 คน ส่งต่อด้วยสงสัยมะเร็งท่อน้ำดี (CCA) 32 คน (3.44%) ส่งต่อด้วยสาเหตุอื่นๆ 20 คน ( 2.15%)
คณะผู้จัดโครงการนี้ ได้ Kickoff ตรวจคัดกรองที่ตำบลภูดินเป็นแห่งแรกในจังหวัดกาฬสินธุ์ หวังเป็นอย่างยิ่งว่าประชาชนที่ยังนิยมรับประทานสุก ๆ ดิบ ๆ จะเลิกพฤติกรรมสุ่มเสี่ยงในการเป็นโรคพยาธิใบไม้ตับและมะเร็งท่อน้ำดี โดยหันมารับประทานสุก เพื่อสุขภาพอนามัยที่สมบูรณ์แข็งแรง จะได้ปลอดโรค ปลอดภัย มีอายุยืนยาวต่อไป
ตระกูล ภูพวงเพชร /รายงาน
www.kalasinnews.com